Türkiye İnkılabının İç Yüzü

1869, İstanbul doğumlu. Süleymaniye Kürtlerinden olup gazeteci, yazar ve siyaset adamı olarak tanınıyor. Sultan Mehmet Reşat’ın adamı olduğu suçlamasıyla 12 yıl hapis ve sürgün cezasına çarptırılır. 1908’de ilan edilen İkinci Meşrutiyet ile birlikte affedilerek, sürgün yaşamını sürdürdüğü Yemen’den İstanbul’a döner. Abdülhamit’in tahttan indirilmesi için çalışır. Fedakaran-ı Millet Cemiyeti içinde yer alır. Basın hayatına girmesi de bu döneme rastlar. Cemiyetinin yayın organı Hukuk-ı Umumiye gazetesinin sorumlu müdürü olur. Daha sonra Serbesti gazetesini çıkarır. 31 Mart Vakası baş gösterdiğinde olaylarda parmağı olduğu gerekçesiyle on yıl sürgün cezasına çarptırılır, Mısır’a gider. Ordan da Atina’ya. Daha sonra Paris’e geçerek yurtdışında muhalefet hareketinin önde gelen isimlerinden biri olan Şerif Paşa ile ilişkilerini geliştirir. 27 Temmuz 1909’da Şerif Paşa’yla imzaladığı bir anlaşma çerçevesinde Serbesti’yi haftalık olarak Paris’te yayımlamaya başlar. 12 sayıdan sonra Serbesti yayınına ara verir ve Mısır’a geri döner. Mısır’da tekrar Serbesti’yi çıkarır. Gazetenin kapatılması sonucunda tekrar Paris’e döner. Burada da dört sayı olarak çıkarabildiği Serbesti ile hem İttihat ve Terakki hem de Şerif Paşa’nın Meşrutiyet gazetesine sert eleştirilerde bulunur. Mısır’dan Atina’ya geçerek Faruk ve Cihat adında iki gazete çıkarır. Yunan hükümetinin baskıları sonucunda İstanbul’a dönerek polis müdürlüğüne teslim olur. Divan-ı Harb-ı Örfi kararı gereğince Bursa’da ikamete mecbur kılır. Ahmet Muhtar Paşa Hükümeti zamanında çıkan af üzerine 29 Temmuz 1912’de İstanbul’a döner ve Serbesti’nin İstanbul’daki ikinci dönem serüvenini başlatır. Fakat bir süre sonra gazete tekrar kapatılır. Bundan sonra, Erkekler Dünyası adlı bir dergi çıkarır. Lozan antlaşmasından sonra (1924), meclis tarafından yurtdışına sürülen 150 kişi arasında yer alan Rıfat, son sürgün yeri olan Suriye’ye geçmek zorunda kalır. Hayatının son yıllarını Halep’te geçiren Mevlânzâde Rıfat, 1930’da Suriye’de yaşama veda eder. Bilanço, Yahut Vatan Uğrunda Çektiklerim, Yemen Hakkında Dâhiliye Nazırı Talat Bey Efendi’ye Açık Layiha, İnkılab-ı Osmaniyeden Bir Yaprak Yahut 31 Mart 1325 Kıyamı, Hakk-ı Vatan Yahud Tarik-i Mücahedede Hakikatler Ketmedilemez, Türkiye İnkılâbının İç Yüzü adlı kitapların yazarıdır.